Lạm dụng thuốc kháng sinh không theo đơn kê của bác sĩ – mối nguy hại khôn lường!

  • 2022/07/08 07:13

Việc lạm dụng kháng sinh khiến tình trạng bệnh tiến triển theo chiều hướng xấu do cơ thể không đáp ứng kháng sinh đặc hiệu thậm chí khiến bệnh chồng bệnh từ “thói quen” tưởng chừng vô hại này.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 700.000 ca tử vong do kháng thuốc, và dự tính đến năm 2050, cứ 3 giây sẽ có 1 người tử vong do các siêu vi khuẩn kháng thuốc.


 Lạm dụng kháng sinh khiến tình trạng bệnh tiến triển theo chiều hướng xấu

Kháng sinh là một loại dược phẩm có tác dụng hiệu quả trong chữa trị các bệnh do vi khuẩn và nhiễm trùng. Kháng sinh có thể diệt trực tiếp vi khuẩn hoặc làm chậm lại sự phát triển của vi khuẩn, tạo điều kiện cho hệ miễn dịch của cơ thể giải quyết tình trạng nhiễm khuẩn. Tuy vậy, hiện nay nhiều người cho rằng sử dụng kháng sinh khá lành tính do không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ mà còn hỗ trợ tích cực trong điều trị bệnh. Chia sẻ về vấn đề này, bác sĩ CKI. Đào Hồng Ngự, Trưởng Khoa Nội hô hấp, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết:

 “Quan điểm này hoàn toàn sai lầm, về nguyên tắc sử dụng kháng sinh là phải có đơn của bác sĩ chuyên khoa, không phải bệnh nào cũng có thể sử dụng kháng sinh được. Ví dụ với những bệnh nhân bị sốt không phải do nhiễm khuẩn mà do nhiễm virus có thể khiến tình trạng bệnh nặng hơn. Về nguyên tắc, người bệnh muốn dùng kháng sinh bắt buộc phải đến bác sĩ để được chẩn đoán và kê đơn. Tốt nhất là nên đến các cơ sở y tế khám bệnh có thể làm được các cận lâm sàng để đánh giá tình trạng nhiễm khuẩn của bệnh nhân, qua đó có định hướng sử dụng kháng sinh phù hợp hơn. Kháng sinh chỉ dùng cho trường hợp nhiễm khuẩn còn tất cả những trường hợp nhiễm bệnh khác, nhiễm virus và các nhóm bệnh khác nữa thì không có chỉ định dùng kháng sinh”. – Bác sĩ Đào Hồng Ngự - Trưởng Khoa Nội hô hấp – Bệnh viện Bãi Cháy cho biết.

Hầu hết các trường hợp sốt do siêu vi, viêm họng, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản, tiêu chảy…thì không nên dùng kháng sinh. Dù vậy, nhiều người vẫn lạm dụng thuốc kháng sinh để trị bất cứ bệnh gì với mong muốn nhanh chóng khỏi bệnh. Điều này gây ra mối nguy hiểm khôn lường bởi thuốc kháng sinh ngoài tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh thì còn tiêu diệt cả những vi khuẩn có lợi. Do đó, nếu sử dụng kháng sinh quá nhiều thì cơ thể sẽ dễ bị các bệnh nhiễm khuẩn hơn và lâu dần sẽ khiến cơ thể kháng kháng sinh. 


Bác sĩ CKI Đào Hồng Ngự - Trưởng khoa Nội hô hấp, Bệnh viện Bãi Cháy tỉnh Quảng Ninh theo dõi sức khỏe cho bệnh nhân bị kháng thuốc điều trị tại Bệnh viện

Bác sĩ Đào Hồng Ngự - Trưởng Khoa Nội hô hấp – Bệnh viện Bãi Cháy cho biết: “Người dân khi có bệnh thường ra hiệu thuốc trước và được người bán kê đơn và bán thuốc cho. Tuy nhiên họ không phải là bác sĩ, không có chuyên môn sâu về y học nên rất dễ dẫn đến tình trạng kê sai và lạm dụng kháng sinh. Khi lạm dụng kháng sinh trước hết sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ của bệnh nhân cũng như các cơ quan khác trong cơ thể như chức năng gan, chức năng thận, tai…còn về lâu dài người bệnh sẽ dễ nhiễm vi khuẩn kháng kháng sinh, kéo theo đó hậu quả về lâu dài điều trị sẽ tốn kém và khi bệnh nhân phải nhập viện điều trị sẽ rất ít sự lựa chọn điều trị kháng sinh cho bệnh nhân.”

Sử dụng kháng sinh có tính hai mặt. Mặt tích cực là điều trị bệnh, diệt vi khuẩn gây bệnh. Mặt tiêu cực là những tác dụng phụ và nhiều phản ứng nguy hiểm khác nếu lạm dụng hoặc dùng sai cách như: suy gan, suy thận hay rối loạn chức năng các cơ quan khác trong cơ thể. Do đó, bất kỳ người bệnh nào cũng cần lưu ý nguyên tắc khi sử dụng kháng sinh là sử dụng phù hợp theo bệnh lý, lứa tuổi, cân nặng và cơ địa. Đối với điều trị nhiễm trùng dai dẳng hoặc nhiễm trùng nhiều lần mà cần sử dụng kháng sinh nhiều thì nên sử dụng kháng sinh đồ để lựa chọn kháng sinh hợp lý nhất, tránh việc không đáp ứng hoặc đề kháng kháng sinh. 

Hiện nay, vẫn còn tình trạng tự ý mua và sử dụng kháng sinh không có đơn thuốc. Nhiều bệnh nhân có thói quen uống thuốc theo kinh nghiệm của người khác khi thấy triệu chứng bệnh tương tự nhau khiến cho bệnh có thể bị biến chứng, nặng thêm và làm vi khuẩn gây bệnh sinh sôi nảy nở dẫn đến tình trạng cơ thể kháng thuốc trầm trọng. Để đảm bảo sức khỏe của bản thân cũng như gia đình, người dân chỉ nên dùng thuốc kháng sinh khi đã được khám và có chỉ định theo phác đồ điều trị của bác sĩ.

Mạc Thảo