Can thiệp nội soi tụy mật ngược dòng (ERCP) cứu sống bệnh nhân nhiễm trùng đường mật
Đêm 8/5, Bệnh viện Bãi Cháy đã cấp cứu thành công ca bệnh nhiễm trùng đường mật, tắc mật cấp, viêm tụy cấp thoát nguy cơ tử vong bằng kỹ thuật nội soi tụy mật ngược dòng (ERCP). Đây là một trong những kỹ thuật nội soi dùng để khảo sát và điều trị các bệnh lý về ống mật, ống tụy và túi mật hiện đại hàng đầu trên thế giới.
Bệnh nhân Đỗ Thị X (60 tuổi, trú tại TP Móng Cái, Quảng Ninh) vào viện trong tình trạng sốt nhẹ, đau dữ dội, liên tục vùng hạ sườn phải và thượng vị, da và củng mạc mắt vàng, môi khô lưỡi bẩn. Ngay khi tiếp nhận người bệnh, bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy đã tiến hành thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng. Kết quả xét nghiệm máu, siêu âm, chụp CT ổ bụng cho thấy bệnh nhân có tình trạng nhiễm trùng bạch cầu tăng cao, tắc mật, nồng độ Bilirubin toàn phần và Bilirubin trực tiếp tăng cao, men tụy tăng cao, men gan tăng cao, giãn đường mật trong và ngoài gan chưa rõ nguyên nhân.
Các bác sĩ đã hội chẩn và thống nhất chẩn đoán bệnh nhân bị nhiễm trùng đường mật – theo dõi tắc mật do sỏi OMC, viêm tụy cấp Balthzar 3 - nghi do sỏi kẹt cơ Oddi hoặc hẹp cơ Oddi. Bệnh nhân được chỉ định nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) cấp cứu để chẩn đoán chính xác nguyên nhân và can thiệp lấy sỏi ống mật chủ, hoặc dẫn lưu mật.
Bệnh nhân được chuyển lên phòng mổ, gây mê nội khí quản, làm ERCP cấp cứu. Quá trình chụp đường mật tụy cho thấy ống mật chủ giãn to, không có sỏi ống mật chủ, cơ Oddi chít hẹp dịch mật không thoát ra được. Bác sĩ quyết định tiến hành cắt cơ Oddi, đặt 02 Stent dẫn lưu mật. Ca can thiệp diễn ra an toàn, dịch mật màu đen thoát ra tốt, bác sĩ kết hợp sinh thiết bóng Vater làm giải phẫu bệnh. Sau thực hiện ERCP, kết luận chẩn đoán nguyên nhân tình trạng bệnh là Nhiễm trùng đường mật nghi do hẹp cơ Oddi.
Quá trình thực hiện nội soi tụy mật ngược dòng cấp cứu cho bệnh nhân
Ngay sau can thiệp, Bệnh nhân được chuyển Khoa hồi sức tích cực và Chống độc để tiếp tục theo dõi và chăm sóc hồi phục. Hiện tại, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân ổn định, hết đau bụng, tình trạng tắc mật và tình trạng viêm tụy giảm nhiều.
“Trong những trường hợp bệnh nhân tắc mật, nhiễm trùng đường mật nếu không được can thiệp kịp thời có thể dẫn tới tình trạng sốc nhiễm trùng nặng đe dọa đến tính mạng. Trước đây, bệnh lý ống mật chủ và ống tụy (hay gặp nhất là sỏi ống mật chủ) đều phải can thiệp bằng ngoại khoa. Tuy nhiên, kỹ thuật nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) ra đời đã có thể điều trị lấy sỏi ống mật chủ (OMC) qua nội soi, nong và đặt stent OMC hoặc ống tụy. Phương pháp xâm lấn tối thiểu này dần dần thay thế phẫu thuật và thể hiện tính ưu việt như ít ảnh hưởng tới sức khỏe và thẩm mỹ, thời gian nằm viện ngắn, ít biến chứng, chi phí thấp, thời gian phục hồi sức khỏe nhanh và bệnh nhân tránh được cuộc phẫu thuật lớn tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai biến như chảy máu, nhiễm trùng vết mổ…, tiết kiệm chi phí nằm viện. Do vậy, phương pháp này điều trị rất hiệu quả, khắc phục được phần lớn nhược điểm của phương pháp phẫu thuật trước đây”. – Bác sĩ CKII Lê Thị Kim Liên – Trưởng Khoa Thăm dò Chức năng, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết.
Nội soi mật tụy ngược dòng, gọi tắt theo tiếng Anh là ERCP, là một kỹ thuật nội soi dùng để khảo sát và điều trị các bệnh lý về ống mật, ống tụy và túi mật. Tuy nhiên đây là một kỹ thuật có độ khó cao, đòi hỏi đội ngũ bác sĩ và kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, tay nghề tốt, thực hành và rèn luyện một cách thành thạo các kỹ năng nội soi tiêu hóa nói chung trước khi thực hiện kỹ thuật ERCP. Kỹ thuật này chủ yếu được thực hiện ở một số bệnh viện lớn tuyến trung ương và một số ít bệnh viện tuyến tỉnh.
Theo lời khuyên của bác sĩ, ngay khi người bệnh xuất hiện các dấu hiệu bệnh lý đường mật tụy như, đau bụng, sốt vàng da, cần đến các cơ sở y tế có trang thiết bị hiện đại để được thăm khám và thực hiện nội soi mật tụy ngược dòng chẩn đoán, can thiệp sớm khi có chỉ định, tránh những biến chứng nguy hiểm.
Lê Thị Kim Liên - Mạc Thảo