Bộ Y tế cho biết đã nhận được Công văn số 1294/UBDNGS15 ngày 5/9/2025 của Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội về việc chuyển bổ sung kiến nghị của cử tri tỉnh Vĩnh Long và Đồng Nai gửi tới sau Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.

Trong đó, cử tri tỉnh Vĩnh Long đề xuất cần phải ổn định mức thu bảo hiểm y tế ít nhất là 5 năm.

Cử tri cho rằng, hiện nay mức thu bảo hiểm y tế dựa trên mức lương cơ sở, tuy nhiên, mức lương cơ sở không ổn định nếu tính như thế thì người dân không làm việc trong các cơ quan đơn vị nhà nước, không hưởng lương cơ sở sẽ không bảo đảm đủ điều kiện để tham gia bảo hiểm y tế.

Cùng nội dung này, cử tri tỉnh Đồng Nai cho rằng mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình căn cứ theo mức lương cơ sở không phù hợp với người dân không đi làm hưởng lương. Do đó, cử tri kiến nghị Chính phủ xem xét có quy định phù hợp.

Bảo đảm công bằng, thuận lợi, phù hợp cơ chế hỗ trợ

Trả lời các kiến nghị này, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết, hiện nay, theo quy định tại Luật Bảo hiểm y tế và Nghị định số 188/2025 ngày 1/7/2025 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế, mức đóng bảo hiểm y tế hằng tháng của nhóm đối tượng tham gia theo hộ gia đình, tức những người không hưởng lương, được xác định dựa trên mức lương cơ sở.

"Quy định này vừa bảo đảm tính công bằng, thuận lợi trong việc tham gia bảo hiểm y tế, vừa phù hợp với cơ chế nhà nước hỗ trợ cho một số nhóm đối tượng, bởi chính sách hỗ trợ cũng được tính toán trên cơ sở mức đóng theo lương cơ sở và thu nhập từ tiền lương tháng", Bộ trưởng Đào Hồng Lan khẳng định.

Hiện theo quy định, với hình thức đóng bảo hiểm y tế theo hộ gia đình, người thứ nhất có mức đóng là: 2.340.000 đồng (mức tham chiếu bằng mức lương cơ sở) x 4,5% = 105.300 đồng/tháng (1.263.600 đồng/năm).

Đặc biệt, thành viên hộ gia đình cùng tham gia bảo hiểm y tế trong năm tài chính được giảm trừ mức đóng như sau:

Người thứ hai đóng 70% mức đóng của người thứ nhất = 73.710 đồng/tháng (= 884.520 đồng/năm),

Người thứ ba đóng 60% mức đóng của người thứ nhất = 63.180 đồng/tháng (= 758.160 đồng/năm),

Người thứ tư đóng 50% mức đóng của người thứ nhất = 52.650 đồng/tháng (= 631.800 đồng/năm),

Người thứ năm trở đi đóng 40% mức đóng của người thứ nhất = 42.120 đồng/tháng (= 505.440 đồng/năm),

Người tham gia được lựa chọn đóng định kỳ 3 tháng/6 tháng/12 tháng một lần, linh động qua nhiều cách.

Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, tính đến đầu năm 2025, cả nước có 95,52 triệu người tham gia bảo hiểm y tế, đạt tỷ lệ bao phủ 94,2% dân số. Đến hết tháng 4/2025, số người tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình đạt 24,9 triệu người.

Đề nghị xem xét quy định khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đủ 10 năm thì được hưởng bảo hiểm y tế

Cử tri tỉnh Vĩnh Long cũng đề nghị xem xét, quy định đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, khi tham gia đủ 10 năm thì được hưởng bảo hiểm y tế, nhằm khuyến khích người dân tích cực tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Liên quan nội dung này, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết, hiện nay, chưa có chính sách hỗ trợ cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, khi tham gia đủ 10 năm thì được hưởng bảo hiểm y tế.

Với những công dân không thuộc các đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ, công dân có thể tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình để hưởng mức đóng giảm dần theo quy định của Luật Bảo hiểm y tế.

Theo đó, khi đóng bảo hiểm y tế theo hình thức hộ gia đình, người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

Người tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình có một số quyền lợi sau: được giảm trừ mức đóng cho thành viên hộ gia đình cùng tham gia bảo hiểm y tế; được cấp thẻ bảo hiểm y tế bản điện tử; được chi trả chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi và mức hưởng quy định trên thẻ bảo hiểm y tế; được lựa chọn và thay đổi nơi đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu trong 15 ngày đầu mỗi quý; được cơ quan bảo hiểm xã hội, cơ sở khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế và cơ quan liên quan giải thích, cung cấp thông tin về chế độ bảo hiểm y tế; được khiếu nại, tố cáo hành vi vi phạm pháp luật về bảo hiểm y tế...