Dự phòng và kiểm soát lây nhiễm ca bệnh đậu mùa khỉ trong cơ sở khám chữa bệnh
Bộ Y tế hướng dẫn cơ sở
khám chữa bệnh triển khai sàng lọc người bệnh nhiễm hoặc nghi ngờ nhiễm bệnh
đậu mùa khỉ khi có tại địa phương có thông báo ca bệnh đậu mùa khỉ trong cộng
đồng hoặc cơ sở khám chữa bệnh.
- Đặt biển báo tại cổng
vào của cơ sở khám chữa bệnh để người bệnh có thể nhận biết ngay hướng đi tới
khu sàng lọc. Một số nội dung cần được ghi rõ trong biển báo: yếu tố dịch tễ
(tiếp xúc với động vật, người nghi ngờ hoặc xác định nhiễm đậu mùa khỉ, đậu mùa
hoặc tiếp xúc với đồ dùng/vật dụng của họ) và dấu hiệu, triệu chứng lâm sàng
của bệnh đậu mùa khỉ.
Khu vực sàng lọc cần được
bố trí tại đơn vị khám bệnh và cấp cứu. Với những cơ sở khám chữa bệnh không có
điều kiện bố trí khu sàng lọc trong nhà có thể thiết lập khu vực sàng lọc ngoài
trời.
Nhân viên y tế thực hiện
sàng lọc mang phương tiện phòng hộ phù hợp (khẩu trang y tế, mũ giấy, áo choàng
phòng dịch và găng tay y tế).
Bộ Y tế lưu ý khi khám
sàng lọc lưu ý khai thác tiền sử dịch tễ, các dấu hiệu triệu chứng của bệnh.
Nội dung câu hỏi sàng lọc cần cập nhật phù hợp với diễn biến tình hình bệnh
dịch; Yêu cầu người bệnh mang khẩu trang y tế nếu tình trạng người bệnh cho
phép.
- Cách ly người bệnh xác
định nhiễm hoặc ca bệnh nghi ngờ tại Khoa Truyền nhiễm hoặc khu cách ly của cơ
sở khám chữa bệnh.
- Các đơn vị lâm sàng của
cơ sở khám chữa bệnh bố trí sẵn sàng một buồng cách ly để sử dụng khi phát hiện
người bệnh nội trú nhiễm hoặc nghi ngờ nhiễm bệnh đậu mùa khỉ hoặc để điều trị
người bệnh đậu mùa khỉ vừa hoặc nhẹ kèm theo bệnh chuyên khoa mà không thể
chuyển về đơn vị riêng điều trị đậu mùa khỉ của cơ sở khám chữa bệnh. Tùy theo
tình hình bệnh dịch, có thể tăng số buồng cách ly cho đậu mùa khỉ tại đơn vị
lâm sàng.
Buồng cách ly người bệnh
phải được dán biển cảnh báo "Buồng cách ly" và nêu rõ các biện pháp
cách ly cần áp dụng, giường bệnh cách nhau tối thiểu 1 mét. Hạn chế vận chuyển
người bệnh ra ngoài khu cách ly.
Bộ Y tế cũng lưu ý phòng ngừa lây nhiễm tại đơn vị cấp cứu bằng cách: Bố trí các buồng, hoặc khu vực để sàng lọc, cách ly người xác định nhiễm và nghi ngờ nhiễm; Trong trường hợp người bệnh nghi nhiễm chưa thể sàng lọc được thì ưu tiên cấp cứu, thực hiện cách ly và áp dụng các biện pháp phòng ngừa như trường hợp xác định nhiễm và nghi ngờ nhiễm.
Bộ Y tế cũng
khuyến cáo: Phụ nữ có thai không được tiếp xúc với người xác định nhiễm, nghi
ngờ nhiễm đậu mùa khỉ.
Nếu bị nhiễm
hoặc nghi ngờ nhiễm đậu mùa khỉ phải được theo dõi thêm của bác sĩ chuyên khoa
Sản;
Nếu sản phụ
sinh đẻ trong thời gian bị nhiễm hoặc nghi ngờ nhiễm đậu mùa khỉ, nhân viên y
tế phải áp dụng tối đa các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm khi đỡ đẻ hoặc thực
hiện các thủ thuật lấy thai.
"Trẻ sơ
sinh được sinh ra từ mẹ mắc bệnh đậu mùa khỉ cần được giám sát chặt chẽ để phát
hiện kịp thời đậu mùa khỉ"- Hướng dẫn của Bộ Y tế nêu rõ.
Đối với người bệnh đang cho con bú cần cách ly mẹ và con trong giai đoạn bệnh đang tiến triển; Tạm dừng cho con bú trực tiếp trong giai đoạn bệnh đang tiến triển, nhưng vẫn có thể vắt sữa mẹ để nuôi dưỡng trẻ...
4 mức phân loại và đánh
giá nguy cơ lây nhiễm đậu mùa khỉ trong cơ sở khám chữa bệnh
Nguy cơ
cao: Những trường hợp tiếp xúc gần, trực tiếp mà không sử dụng phương hộ
phòng hộ như: Người tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh bao gồm các tiếp
xúc da kề da với bệnh nhân (như sờ, chạm...) và quan hệ tình dục; Nhân viên y
tế không sử dụng phương tiện phòng hộ cá nhân thích hợp khi trực tiếp khám,
chăm sóc, điều trị; Người cùng làm việc trong khoảng cách gần hoặc ở cùng phòng
làm việc, với không gian kín hoặc thông khí kém mà không sử dụng khẩu trang,
phương tiện phòng hộ cần theo dõi sức khỏe trong 21 ngày sau phơi nhiễm; Thực
hiện báo cáo ca bệnh có thể nếu có biểu hiện triệu chứng; Tiêm vaccine theo
hướng dẫn;
Nguy cơ trung
bình: Tiếp xúc gần với các vật dụng có nguy cơ lây nhiễm như: Tiếp xúc với các
vật dụng sinh hoạt của người bệnh: quần áo, chăn, chiếu, gối...; Một số tình
huống phơi nhiễm đặc biệt khác do cán bộ dịch tễ trực tiếp điều tra xác định,
bao gồm cả phơi nhiễm trong phòng xét nghiệm cần theo dõi sức khỏe trong 21
ngày sau phơi nhiễm; Thực hiện báo cáo ca bệnh có thể nếu có biểu hiện triệu
chứng; Tiêm vaccine ngay theo hướng dẫn;
Nguy cơ thấp: Là
những trường hợp tiếp xúc với trường hợp bệnh đậu mùa khỉ nhưng có sử dụng
phương tiện phòng hộ; Tiếp xúc trong cộng đồng từ 1-3 mét với trường hợp nghi
ngờ nhiễm đậu mùa khỉ cần theo dõi sức khỏe trong 21 ngày; Bộ phận giám sát lưu
lại thông tin liên lạc theo hướng dẫn giám sát và phòng, chống bệnh đậu mùa khỉ
của Bộ Y tế; Thực hiện tiêm vaccine cho đối tượng ưu tiên theo hướng dẫn của Bộ
Y tế.
Không nguy cơ: Không
có tiếp xúc với ca bệnh đậu mùa khỉ có triệu chứng trong 21 ngày qua; Nhân viên
phòng xét nghiệm tuân thủ sử dụng phương tiện phòng hộ cá nhân; Thực hiện tiêm
vaccine cho đối tượng ưu tiên theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Minh Khương