Bệnh viện Bãi Cháy: Nâng cao hiệu quả chẩn đoán, điều trị bệnh lao
Bệnh lao là một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Thời gian qua, song song với đảm bảo công tác thu dung, điều trị bệnh nhân Covid-19, Bệnh viện Bãi Cháy vẫn duy trì ổn định hoạt động khám chữa bệnh, tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả điều trị các bệnh lý hiểm nghèo, phức tạp, trong đó có bệnh lao.
Bệnh lao có rất nhiều dạng như lao màng não, lao hạch bạch huyết, lao xương khớp, lao màng bụng, lao ruột, lao sinh dục,… Trong đó phổ biến nhất là lao phổi chiếm tỉ lệ từ 80-85%.
Hằng năm, Khoa Hô hấp, Bệnh viện Bãi Cháy tiếp nhận khám sàng lọc, điều trị cho khoảng 200 - 300 bệnh nhân mắc bệnh lao, trong đó lao phổi chiếm khoảng 70% tổng số ca bệnh .
Khoa Hô hấp, Bệnh viện Bãi Cháy điều trị bệnh nhân lao
Mới đây, Bệnh viện Bãi Cháy cũng đã tiếp nhận điều trị hai trường hợp bệnh nhân trẻ mắc bệnh lao. Bệnh nhân Nguyễn T H V (21 tuổi, trú tại TP Hạ Long Quảng Ninh) vào viện với tình trạng thiếu máu, sốt kéo dài, hậu covid-19. Dựa trên kỹ thuật nội soi và chọc hạch, các bác sĩ đã chẩn đoán bệnh lao phổi, lao hạch. Hiện tại, Bệnh nhân được theo dõi và điều trị đánh giá đáp ứng điều trị với thuốc lao, điều trị theo phác đồ trong 12 tháng.
Trường hợp khác là bệnh nhân Lý V C (37 tuổi, trú tại Sơn Động, Bắc Giang) nhập viện với triệu chứng sốt kéo dài, mệt mỏi, sút cân, đại tiện phân máu. Sau khi tiến hành nội soi phế quản, nội soi dạ dày – đại tràng sinh thiết, bệnh nhân được chẩn đoán lao phổi AFB và lao hồi tràng. Bệnh nhân được chuyển điều trị theo chương trình chống lao Quốc gia tại địa phương.
Như vậy, bệnh lao có thể gặp bất cứ ở lứa tuổi nào, từ trẻ đến già. Lao dễ lây từ người sang người qua đường hô hấp. Vì thế những đối tượng có nguy cơ cao mắc lao phổi là: Người có tiếp xúc, nói chuyện, chăm sóc gần gũi với người mắc bệnh lao ; người mắc các bệnh mạn tính như suy thận, đái tháo đường…;người mắc các bệnh gây suy giảm miễn dịch như HIV, bệnh gan, lách…; người dùng thuốc corticoid kéo dài hay thuốc ức chế miễn dịch; Bệnh bụi phổi silic…
Bác sĩ Phạm Thị Út Trang – Khoa Hô hấp, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết: “Tùy thuộc vào sức khỏe và để kháng của từng người mà bệnh lao ở phổi có thời gian ủ bệnh dài ngắn khác nhau. Trong giai đoạn ủ bệnh, bệnh nhân lao không có hoặc có ít biểu hiện các triệu chứng bệnh. Do đó rất khó phát hiện được bệnh nhân mắc bệnh trong giai đoạn này.
Ở nền bệnh lao tiến triển, tùy vào mức độ gây bệnh ở từng cơ quan, bệnh nhân sẽ có những triệu chứng khác nhau. Ở lao phổi, các dấu hiệu thường đặc hiệu, biểu hiện qua đường hô hấp như: Ho khan, ho ít, nhiều khi bệnh nhân không để ý mình bị ho từ lúc nào; Ho khan kéo dài, sốt nhẹ trên 3 tuần (có thể sốt về chiều);Ho khạc đờm, đờm thường có màu trắng; Ho ra máu (đờm lẫn máu) số lượng từ ít tới nhiều; triệu chứng khó thở, đau ngực, khám phổi thấy ran ẩm, ran nổ vùng tổn thương.
Bệnh lao nếu không được chẩn đoán, điều trị kịp thời người bệnh lao phổi có thể gặp một số biến chứng nguy hiểm như: Tràn dịch màng phổi, tràn khí màng phổi, xơ phổi, ho ra máu... thậm chí gây tử vong nhanh. Sau khi chữa khỏi lao phổi vẫn có thể để lại một số di chứng như: suy hô hấp mãn, giãn phế quản, u nấm phổi, tràn khí màng phổi...”
Hiện tại, Bệnh viện Bãi Cháy đã triển khai đa dạng, chuyên sâu các phương pháp chẩn đoán tiên tiến có độ nhạy, độ đặc hiệu cao, ít nguy cơ tai biến, cho kết quả chẩn đoán chính xác bệnh lý lao như chẩn đoán hình ảnh (Xquang, CT); xét nghiệm vi sinh (tìm vi khuẩn lao, xét nghiệm PCR lao); giải phẫu bệnh đánh giá tổn thương lao; kỹ thuật hô hấp chẩn đoán bệnh lý lao như: sinh thiết màng phổi mù – nội soi màng phổi sinh thiết (chẩn đoán bệnh lý lao màng phổi); Sinh thiết hạch (chẩn đoán bệnh lý lao hạch); Nội soi phế quản ống mềm (chẩn đoán bệnh lý lao phổi )…
Sinh thiết màng phổi mù dưới hướng dẫn của siêu âm chẩn đoán bệnh lao
Nội soi phế quản ống mềm chẩn đoán lao
Bên cạnh điều trị lao theo phác đồ thuốc chống lao đối với từng đối tượng bệnh nhân, các bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy đã áp dụng nhiều kỹ thuật hiện đại ít xâm lấn, độ an toàn toàn cao như nút mạch điều trị ho máu do lao lao phổi, kỹ thuật gây dính màng phổi điều trị tràn khí màng phổi/lao phổi, phẫu thuật điều trị lao cột sống ít xâm lấn…Nhờ đó đã cứu sống nhiều bệnh nhân mắc lao diễn biến nguy kịch, nâng cao chất lượng điều trị các bệnh lý do lao.
Nút mạch điều trị ho ra máu do lao
Ngày thế giới phòng, chống lao (24/3) năm 2022 có chủ đề “Giảm thiểu tác động của Covid-19 – tập trung nguồn lực – Tăng cường phát hiện bệnh lao”. Vì vậy song song với phòng chống dịch Covid-19, người dân cũng cần nâng cao kiến thức bảo vệ sức khỏe, phòng tránh các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như bệnh lao như:
Tiêm vắc xin phòng bệnh lao (BCG) cho trẻ nhỏ;
Mỗi người nên có lối sống lành mạnh, khoa học, ăn uống đủ chất dinh dưỡng, tập thể dục thể thao đều đặn, khi tiếp xúc với nguồn lây phải đeo khẩu trang;
Người bệnh lao cần đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người khác trong quá trình điều trị, tuân thủ phác đồ điều trị và tái khám tại cơ sở y tế đúng hẹn.
Mạc Thảo