Cảnh báo nguy cơ nhiễm bệnh whitmore sau mưa bão

  • 2024/09/25 07:38

Sau thời gian mưa bão kéo dài, nhiều khu vực ngập lụt, điều kiện vệ sinh môi trường đã và đang “ẩn náu” nguy cơ bùng phát các bệnh nhiễm khuẩn trong cộng đồng. Bệnh viện Bãi Cháy đang tiếp nhận điều trị cho 04 bệnh nhân mắc bệnh whitmore. Căn bệnh có thể mắc khi người dân tiếp xúc với môi trường bùn, đất, nước có vi khuẩn gây bệnh tồn tại.

Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bãi Cháy đang điều trị cho 02 trường hợp bệnh nhân nhiễm bệnh whitmore. Trong đó, bệnh nhân Lý V H (52 tuổi, sinh sống tại xã Thống Nhất, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) có tiền sử khỏe mạnh, nhập viện trong tình trạng sốt rét run, mệt mỏi. Kết quả xét nghiệm cho thấy tình trạng nhiễm khuẩn cao do vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei (whitmore). Các bác sĩ đã tiến hành điều trị kháng sinh đường tĩnh mạch theo phác đồ. Hiện tại sau hơn 10 ngày điều trị, sức khỏe bệnh nhân ổn định, chỉ số nhiễm trùng cải thiện.


Bệnh nhân nhiễm bệnh whitmore đang điều trị tại Khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bãi Cháy

Đáng chú ý, những trường hợp bệnh nhân có bệnh lý nền nhiễm bệnh whitmore có tổn thương nghiêm trọng, thời gian điều trị dài ngày. Điển hình như trường hợp của bệnh nhân Phạm T T (39 tuổi, sinh sống tại Xã Thống Nhất, TP Hạ Long) có bệnh nền đái tháo đường tuýp 1, mắc bệnh whitmore đang điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực và chống độc. Trước nhập viện, bệnh nhân xuất hiện khó thở, mệt nhiều ngày và sốt cao. Các bác sĩ đã thăm khám và chẩn đoán tình trạng toan chuyển hóa nặng, viêm phổi. Quá trình điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực và chống độc, bệnh nhân diễn biến nặng sốc nhiễm khuẩn. Kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân bị nhiễm khuẩn huyết do vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei (whitmore), tiên lượng nặng. Các bác sĩ đã tiến hành điều trị tích cực với thuốc kháng sinh, vận mạch…Hiện tại sau 6 ngày điều trị hồi sức tích cực, bệnh nhân thoát sốc, chỉ số sinh tồn ổn định, giảm sốt.


Bệnh nhân có bệnh lý nền nhiễm bệnh whitmore, diễn biến nặng sốc nhiễm khuẩn điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực và chống độc, Bệnh viện Bãi Cháy

Nguyên nhân gây bệnh whitmore là do vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei. Vi khuẩn này thường sống trong bùn đất, nhất là những vùng đất ẩm, nước bị nhiễm khuẩn và xâm nhập vào cơ thể người chủ yếu qua da khi có vết thương hở tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bị nhiễm khuẩn. 

Bác sĩ CKI Trần Quốc Tuấn – Phó Trưởng Khoa Khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết: “Các bệnh nhân nhiễm bệnh whitmore phải nhập viện điều trị đợt này đều từng tiếp xúc với nước, bùn lầy trong quá trình khắc phục phục thiên tai, dọn dẹp, vệ sinh môi trường sống sau ảnh hưởng của bão số 3. Triệu chứng biểu hiện là sốt cao, rét run kéo dài nhiều ngày, tình trạng nhiễm trùng nặng, cấy máu phát hiện vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei (whitmore).

Bệnh whitmore có biểu hiện về lâm sàng rất đa dạng, có thể diễn biến theo hướng cấp tính hoặc bán cấp tính nên đôi khi thầm lặng, tổn thương rất nhiều cơ quan. Bệnh nhân có thể bị viêm phổi, viêm mô mềm, viêm xương đùi, viêm khớp háng, áp xe đa ổ, áp xe tại các cơ quan như cơ, gan, lách, thận, viêm màng não nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn... Tỷ lệ tử vong tương đối cao nếu không điều trị kịp thời. Những người có bệnh nền như đái tháo đường, suy thận, bệnh gan, bệnh phổi mạn tính, người suy giảm miễn dịch có nguy cơ cao mắc bệnh”.

Thời kỳ ủ bệnh từ 1- 21 ngày, có thể kéo dài và khó chẩn đoán. Việc điều trị bệnh whitmore trên từng trường hợp bệnh nhân sẽ có phương pháp, phác đồ điều trị thời gian khác nhau. Điều trị bằng thuốc bây giờ chủ yếu chia thành 2 giai đoạn - giai đoạn tấn công và giai đoạn duy trì. Ở giai đoạn tấn công, bệnh nhân được điều trị bằng tiêm thuốc kháng sinh đường tĩnh mạch từ 4 đến 6 tuần, thậm chí là 8 tuần với những trường hợp bệnh nặng, sốc nhiễm trùng. Tiếp đó bệnh nhân về nhà phải duy trì kháng sinh đường uống trong vòng từ 3 đến 6 tháng. Bệnh whitmore đặc biệt có thời gian điều trị kéo dài, nên cần sự tuân thủ điều trị và bệnh nhân phải tái khám thường xuyên để đánh giá về nguy cơ, diễn biến và tác dụng phụ của thuốc nếu có.

Sau thời gian mưa lũ, vô số vi sinh vật, rác bẩn, chất thải…theo dòng nước, bùn, đất làm gia tăng nguy cơ nhiễm bệnh trong cộng đồng. Vì vậy, theo khuyến cáo của bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy, các biện pháp phòng bệnh chủ yếu là đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường; sử dụng bảo hộ lao động khi làm việc có tiếp xúc với đất, nước bị nhiễm khuẩn hoặc trong môi trường không đảm bảo vệ sinh; vệ sinh sạch hoàn toàn vết rách da, trầy xước hoặc bỏng bị nhiễm bẩn và thực hiện ăn chín uống sôi… Đặc biệt khi bệnh nhân có các vết loét ở ngoài da, các triệu chứng như sốt cao kéo dài, mệt mỏi, nhức mỏi tay chân, ho, đau bụng, rối loạn tiêu hóa, đi ngoài phân lỏng … cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời.

Mạc Thảo, Minh Khương