Không chủ quan biến chứng viêm phổi sau cúm A đe dọa tính mạng người có bệnh nền hô hấp mạn tính
Thông thường người bệnh mắc cúm mùa chỉ cần điều trị triệu chứng như hạ sốt, giảm viêm và nghỉ ngơi có thể hồi phục sức khỏe sau vài ngày và khỏi bệnh sau 1 tuần. Tuy nhiên, Khoa Nội Hô hấp Bệnh viện Bãi Cháy đã tiếp nhận điều trị cho một số trường hợp bệnh nhân có bệnh lý nền hô hấp mạn tính bị viêm phổi sau nhiễm cúm A. Đây là biến chứng nặng không nên chủ quan, cần phải được điều trị kịp thời để tránh nguy cơ suy hô hấp đe dọa tính mạng.
Bệnh nhân Lê Q C (69 tuổi, tại phường Việt Hưng, tỉnh Quảng Ninh) có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Bệnh nhân sau điều trị cúm A xuất hiện tình trạng khó thở tăng, ho đờm trắng đục, mệt nhiều. Hình ảnh chụp xquang mờ rải rác 2 bên. Các bác sĩ chẩn đoán người bệnh mắc viêm phổi sau nhiễm cúm A - đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
Bác sĩ CKI Đào Hồng Ngự - Trưởng Khoa Nội hô hấp, Bệnh viện Bãi Cháy thăm khám cho người bệnh hen phế quản mạn tính sau mắc cúm A
Trường hợp khác là bệnh nhân Vũ V T (28 tuổi, tại phường Việt Hưng, tỉnh Quảng Ninh) có tiền sử hen phế quản chưa được quản lý điều trị đều. Sau 4 ngày điều trị cúm A kết quả âm tính, bệnh nhân xuất hiện tình trạng ho đờm, khó thở. Kết quả chụp xquang ngực kiểm tra có tổn thương phổi 2 bên. Người bệnh được điều trị viêm phổi - hen phế quản theo phác đồ.
Cúm mùa (Seasonal influenza) là một bệnh nhiễm trùng hô hấp cấp tính do những chủng virus cúm đang lưu hành (A/H1N1; A/H3N2; B) gây ra. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp chủ yếu qua giọt bắn hô hấp hoặc qua tiếp xúc với các bề mặt bị nhiễm virus. Sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ, độ ẩm không khí trong giai đoạn giao mùa thu – đông hiện nay tạo điều kiện thuận lợi cho virus cúm phát triển và lây lan nhanh chóng. Cúm mùa cũng như các vi rút đường hô hấp khác thường sẽ tự khỏi, chủ yếu chỉ cần điều trị triệu chứng như hạ sốt, giảm viêm và nghỉ ngơi. Tuy nhiên ở trẻ nhỏ, người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính như hen phế quản mạn tính, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính… có sức đề kháng kém thường dễ mắc cúm và nguy cơ biến chứng nặng như viêm phổi, suy hô hấp…
Bác sĩ CKI Phạm Thị Út Trang – Phó Trưởng Khoa Nội hô hấp Bệnh viện Bãi Cháy thăm khám cho bệnh nhân bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính sau mắc cúm A
Bác sĩ CKI Đào Hồng Ngự - Trưởng Khoa Nội hô hấp, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết: Bệnh nhân COPD, hen phế quản khi mắc cúm phải đối diện với nguy cơ biến chứng cao hơn đáng kể so với người không nhiễm cúm. Cúm làm tăng rõ rệt tỷ lệ viêm phổi, suy hô hấp, đợt cấp COPD. Về cơ chế, virus cúm phá vỡ hàng rào biểu mô đường thở, tạo điều kiện cho vi khuẩn tăng sinh và bám dính mạnh hơn; làm tăng phản ứng viêm, suy giảm miễn dịch niêm mạc và tạo điều kiện cho vi khuẩn bội nhiễm, khiến tình trạng viêm phổi và tổn thương đường thở tiến triển nhanh. Do đó, người bệnh COPD mắc cúm có thể diễn tiến rất nặng với khó thở tăng nhanh, tụt oxy máu, suy hô hấp cấp, rối loạn huyết động và thậm chí tử vong nếu không được xử trí kịp thời.
Các biểu hiện triệu chứng cần đặc biệt lưu ý bao gồm khó thở tăng dần, ho khạc đờm đục xanh hoặc vàng, mệt mỏi nhiều, nhịp thở nhanh, đau tức ngực khi hít thở sâu hoặc sốt trở lại. Đây là những dấu hiệu cảnh báo rất sớm cho thấy tình trạng nhiễm khuẩn, viêm phổi đang tiến triển và cần phải được thăm khám ngay nhằm tránh suy hô hấp cấp và các biến chứng nặng đe dọa tính mạng.
Bên cạnh đó, các bác sĩ khoa Nội Hô Hấp, Bệnh viện Bãi Cháy khuyến cáo cúm A có thể biến chứng nặng viêm phổi, suy hô hấp ở nhóm bệnh nhân có bệnh lý hô hấp mạn tính... Vì vậy, người bệnh và gia đình cần tuyệt đối không chủ quan, theo dõi sát sau khi mắc cúm từ 7 đến 10 ngày. Việc kiểm soát tốt bệnh nền đóng vai trò quan trọng hàng đầu hạn chế biến chứng nặng khi mắc cúm. Người bệnh không được tự ý ngừng thuốc hen hoặc COPD, cần khám định kỳ đúng hẹn và trao đổi với bác sĩ khi có bất kỳ thay đổi bất thường trong triệu chứng. Bên cạnh đó, tiêm vắc xin cúm (khoảng tháng 9 -10) hàng năm là biện pháp bảo vệ có tính nền tảng, làm giảm đáng kể tỷ lệ phải nhập viện và mức độ nặng nếu không may mắc bệnh.
Mạc Thảo