Chỉ số ure trong máu cao có phải thận của bạn đang bị tổn thương?
Chỉ số ure trong máu là một trong những những chỉ số quan trọng giúp phản ánh tình hình chức năng thận, đặc biệt là khi nghi ngờ rằng thận đang bị tổn thương. Vậy chỉ số này tăng cao là dấu hiệu cảnh báo thận đang gặp phải vấn đề gì? Mời bạn cùng tham khảo bài viết sau đây.
1.
Chỉ số ure trong máu là gì?
Ure
trong máu tên tiếng anh là Urea. Ure luôn có trong cơ thể hàng ngày thông qua
việc bổ sung các chất đạm (protein) từ thức ăn như thịt, cá, trứng, sữa,…
Chất
đạm mà chúng ta tiêu thụ hàng ngày được gọi là protein ngoại sinh. Sau đó được
các protease của đường tiêu hóa chuyển hóa tạo nên các axit amin. Các axit amin
này được chuyển hóa tiếp và cuối cùng thành NH3 và CO2. Ure từ gan vào máu được
vận chuyển đến thận và được đào thải ra ngoài theo nước tiểu.
2.
Chỉ số ure trong máu cao có phải thận đang gặp vấn đề?
Chỉ
số ure máu đánh
giá khả năng lọc của thận. Dưới đây là một số vấn đề bạn cần lưu ý.
2.1.
Chỉ số ure trong càng cao cảnh báo chức năng thận kém
Ở
người bình thường chỉ số này càng cao thì chức năng thận càng kém. Bác sĩ
thường cho người bệnh làm xét nghiệm ure máu để kiểm tra và đo lượng nitơ ure
trong máu.
Một
người trưởng thành bài tiết mỗi ngày khoảng 30g ure. Chỉ số ure trong máu của
người bình thường thuộc khoảng 2.5 – 7.5 mmol/l. Chỉ số vượt quá ngưỡng trên có
nghĩa là thận của bạn hoạt động kém hơn bình thường. Điều này dễ dẫn đến các tổn
thương thận, lâu ngày sẽ dễ gây ra tình trạng suy thận.
Xét
nghiệm ure máu còn được gọi là xét ngiệm BUN (Blood Urea Nitrogen). Nếu xét nghiệm máu cho
thấy rằng mức độ nitơ ure cao hơn bình thường, nó có thể chỉ ra thận của bạn
đang hoạt động kém.
Nồng
độ ure cao cho thấy chức năng thận suy giảm. Điều này có thể do bệnh thận cấp
tính hoặc mãn tính. Tuy nhiên, có nhiều vấn đề ngoài bệnh thận có thể ảnh hưởng
đến nồng độ ure. Chẳng hạn như giảm lưu lượng máu đến thận như trong suy tim
sung huyết, sốc, căng thẳng, đau tim, bị bỏng nặng. Hoặc có thể do chảy máu
đường tiêu hóa, điều kiện gây tắc nghẽn dòng chảy nước tiểu, hoặc mất nước.
Đặc
biệt khi nồng độ ure trong máu cao, bác sĩ thường nghi ngờ người bệnh đang gặp
các vấn đề thương tổn về thận. Do đó trong xét nghiệm sinh hóa
máu hay các xét nghiệm kiểm tra nếu thấy nồng độ ure
trong máu cao hơn mức bình thường, bác sĩ sẽ cho làm xét nghiệm chuyên sâu hơn
để đánh giá chức năng thận của bạn.
2.2.
Chỉ số ure trong máu cao có thể do chế độ ăn uống
Một
điều đáng lưu ý là chỉ số này dễ thay đổi theo chế độ dinh dưỡng. Người ăn
nhiều đạm thì ure trong máu cũng tăng theo. Do đó khi chỉ số ure tăng cao kết
luận rằng có các thương tổn về thận là chưa chính xác. Trong trường hợp này,
bác sĩ thường cho kiểm tra thêm chỉ số creatinin trong máu.
Creatinin
là một sản phẩm thoái hóa của creatine phosphate. Nó được sinh ra trong quá
trình co giãn cơ bắp của cơ thể. Cũng giống như nitơ ure máu, creatinin được
thải hoàn toàn bởi thận. Chỉ số creatinin máu không phụ thuộc vào ăn uống và
bình thường không đổi nếu chức năng bài tiết của thận hoạt động bình thường
(creatinin máu ở người bình thường là 16g/lít).
Như
vậy nếu ure trong máu cao và nghi ngờ do chế độ ăn uống bác sĩ sẽ xét nghiệm
thêm chỉ số creatinin. Sau khi căn cứ vào chỉ số creatinin trong máu, bác sĩ sẽ
kết luận chính xác về tình trạng hoạt động của thận.
3.
Làm gì khi chỉ số ure trong máu cao?
Khi chỉ số ure máu cao,
bác sĩ sẽ chú ý đến tình trạng đầu tiên là thận của bạn có đang hoạt động kém
hay không? Hay có thể bạn đang gặp phải các vấn đề khác. Ví dụ như viêm thận
cấp, mạn tính, thận đa nang, ứ nước bể thận do sỏi thận, hội chứng gan thận do
leptospira, lao thận,…
Để
hạn chế tình trạng ure trong máu tăng cao, bạn cần có chế độ ăn uống phù hợp
hạn chế protein. Tuy nhiên cũng không được hạn chế đến mức quá thấp (nghèo
protein) sẽ khiến cơ thể thiếu chất dinh dưỡng. Từ đó làm ảnh hưởng đến quá
trình hoạt động của nhiều cơ quan khác.
Khi
thấy cơ thể xuất hiện những biểu hiện bất thường, bạn nên đến các cơ sở y tế uy
tín để tiến hành làm xét nghiệm chẩn đoán. Đơn vị có trang thiết bị máy móc
hiện đại và đội ngũ y bác sĩ giỏi sẽ đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác nhất.
Từ đó, bác sĩ chuyên khoa sẽ đánh giá chính xác tình trạng bệnh lý có thể mắc
phải. Người bệnh sẽ được chỉ định phác đồ thích hợp và hiệu quả.
Minh Khương