Đau nửa đầu: những hệ lụy và phương pháp điều trị
Đau nửa đầu (hay còn gọi là đau đầu Migraine) là bệnh lý thường gặp có thể ảnh đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống. Người bệnh có biểu hiện đau một nửa bên đầu đột ngột và dữ dội, đau giật từng cơn theo nhịp mạch có cường độ trung bình hoặc nặng…Trong bối cảnh hiện đại, với những áp lực và căng thẳng gia tăng, tình trạng này ngày càng trở nên phổ biến hơn.
Nguyên nhân và triệu chứng đau nửa đầu
Khi lượng máu lên não tự nhiên ít đi, não phản ứng lại với tình trạng thiếu oxy này bằng cách gây ra đau. Ngoài thiếu oxy, hậu quả của việc thiếu máu nêu trên làm cho một số mạch máu khác bị giãn nở và viêm tấy, gây ra đau đầu. Cùng với nguyên nhân vận máu lên não kém, theo nhiều nghiên cứu y khoa, bệnh đau nửa đầu còn có thể là do: Các gene dị thường trong não truyền đi một tín hiệu bất thường; Stress; Sự thay đổi hormon thời kỳ kinh nguyệt, trưởng thành, mang thai và mãn kinh ở phụ nữ;Thay đổi thời tiết hay độ cao; Ngủ không khoa học (quá nhiều hay quá ít), sự gián đoạn của giấc ngủ thường ngày; Ô nhiễm tiếng ồn; Do rượu và một số chất trong thực phẩm… khiến mạch máu co rồi giãn (do tăng chất trung gian hóa học serotonin hoặc sự tích tụ ion canxi trong tế bào thần kinh) gây ra các cơn đau thắt nửa đầu.
Cơn đau nửa đầu có thể xuất hiện một bên hoặc hai bên đầu hoặc luân chuyển lúc bên này lúc bên kia; có thể thay đổi cường độ từ đau nhẹ thoáng qua đến đau dữ dội và kéo dài từ nhiều giờ đến vài ba ngày. Theo Hiệp hội Rối loạn đau nửa đầu Hoa Kỳ, những người mắc chứng đau nửa đầu có hệ thống thần kinh quá nhạy cảm, phản ứng thái quá với một số kích thích như căng thẳng, thay đổi nội tiết tố, thiếu ngủ, mất nước hoặc một số thực phẩm, đồ uống… dẫn đến các triệu chứng đi kèm như buồn nôn, nôn, nhạy cảm với ánh sáng và tiếng ồn.
Mức độ và thời gian đau của mỗi người khác nhau. Bệnh đau nửa đầu có các triệu chứng rất điển hình: Đau mạnh ở một hay cả hai bên đầu, cứng cơ cổ; Nhạy cảm với âm thanh và ánh sáng; Buồn nôn và nôn; Mệt mỏi và dễ cáu kỉnh; Một số trường hợp đau nặng còn bị ảo giác như thấy các đường ziczac và ánh sáng loá…
Hệ lụy của bệnh đau nửa đầu
Những người bị đau nửa đầu không chỉ bị cơn đau hành hạ, mà lâu ngày, chứng bệnh còn dẫn đến những hậu quả nguy hại khác cho sức khoẻ, như:
Suy giảm chất lượng cuộc sống: Cơn đau thường xuyên có thể ảnh hưởng đến khả năng làm việc, học tập và các hoạt động hàng ngày, dẫn đến căng thẳng và lo âu. Cơn đau và triệu chứng đi kèm như buồn nôn, nhạy cảm với ánh sáng có thể làm giảm khả năng tập trung, ảnh hưởng đến hiệu suất học tập và làm việc.
Nguy cơ đột quỵ: Nguy cơ bị đột quỵ ở những người bị chứng đau nửa đầu cao gấp 2,16 lần so với những người không bị. Đặc biệt, những phụ nữ bị đau nửa đầu dùng thuốc tránh thai có nguy cơ tăng gấp 8 lần so với những người không dùng thuốc.
Trầm cảm: Do là bệnh liên quan đến hệ thần kinh, nên lâu ngày bệnh nhân đau nửa đầu dễ bị trầm cảm hoặc cáu gắt. Những bệnh nhân có kèm thêm chứng mất ngủ, ăn uống không điều độ; đến kỳ kinh nguyệt… càng dễ thấy sự thay đổi tính tình.
Ảnh hưởng đến thị giác: Chứng đau nửa đầu ảnh hưởng rất lớn đến thị giác. Điều này rất rõ rệt ở tuổi trung niên. Do có vấn đề bất thường trọng việc vận chuyển máu lên não, nên mắt của những người bị đau nửa đầu dễ bị suy thoái võng mạc, dẫn đến mất thị lực và thậm chí mù vĩnh viễn.
Bệnh đau nửa đầu cần được điều trị để cải thiện chất lượng cuộc sống
Điều trị đau nửa đầu
Do chưa tìm được nguyên nhân chính xác của bệnh nên phương pháp điều trị hiện nay chủ yếu là điều trị triệu chứng. Bệnh nhân được dùng thuốc với 2 mục đích: điều trị và dự phòng các cơn đau.
Thuốc giảm đau để điều trị các cơn đau cũng như giảm bớt những triệu chứng kèm theo. Một số loại thuốc có thể kể đến như thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDS, thuốc giảm đau apioid, thuốc lasmitidan, thuốc chống nôn…
Nhóm thuốc giúp ngăn ngừa để giảm tần suất xuất hiện cơn đau, giảm mức độ đau. Những loại thuốc này thường được sử dụng thường xuyên, trong thời gian dài như: thuốc chống trầm cảm, thuốc làm hạ huyết áp, thuốc chống động kinh…
Phòng ngừa bệnh đau nửa đầu
Ngoài việc dùng thuốc, những người mắc bệnh đau nửa đầu cần hết sức lưu ý tới chế độ ăn uống và sinh hoạt.
- Về chế độ ăn uống: Bệnh nhân đặc biệt phải kiêng các thực phẩm có chất kích thích như rượu, bia, trà, cà phê, thuốc lá, nước uống có gas…
- Về lối sống và rèn luyện: Xây dựng chế độ sinh hoạt khoa học. Ngủ sớm, ngủ đủ giấc, thức dậy sớm sẽ giúp tinh thần người bệnh sảng khoái hơn, giảm các cơn đvu. Bệnh nhân đau nửa đầu nên tránh xa những căng thẳng, lo âu trong cuộc sống. Không nên ngồi nhiều trước máy vi tính và nghe nhạc quá to trong một khoảng thời gian lâu.
Tập thể dục thể thao nâng cao sức khỏe và giảm căng thẳng thần kinh, giảm các cơn đau nửa đầu do vận mạch…
- Khi bị đau, hãy nghỉ ngơi trong một căn phòng tối và mát, hoặc tắm dưới vòi sen. Đắp khăn lạnh lên trán hoặc ép ngón tay lên thái dương bên đau cũng có thể giúp giảm nhẹ sự khó chịu. Một ly nước bổ dưỡng, massage cổ, sau gáy và cơ… cũng có thể có ích cho những bệnh nhân đau nửa đầu.
Mạc Thảo