Thắt giãn TM thực quản bằng vòng cao su cho bệnh nhân XHTH nguy kịch do lạm dụng rượu bia
Vừa qua, các bác sĩ Khoa Nội soi - Thăm dò chức năng Bệnh viện Bãi Cháy đã thực hiện kỹ thuật thắt giãn tĩnh mạch thực quản bằng vòng cao su qua nội soi cấp cứu cho bệnh nhân bị xuất huyết tiêu hóa do giãn tĩnh mạch thực quản nguy kịch. Đây là kỹ thuật nội soi can thiệp ít xâm lấn hiện đại, giúp bệnh nhân phục hồi nhanh chóng, ít biến chứng, hiệu quả cầm máu tức thời.
Mới đây, Bệnh viện Bãi Cháy tiếp nhận trường hợp bệnh nhân là ông Nguyễn Văn P, 56 tuổi, quê ở Hải Dương, có tiền sử nghiện rượu nhiều năm. Bệnh nhân đột ngột nôn ra rất nhiều máu đỏ tươi số lượng khoảng 500ml khi đang đi du lịch cùng cơ quan. Bệnh nhân chuyển đến Bệnh viện Bãi Cháy cấp cứu,trong tình trạng hoảng loạn, mệt mỏi và hoa mắt chóng mặt nhiều.
Tại bệnh viện Bãi Cháy bệnh nhân được cấp cứu ban đầu, thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết. Các bác sĩ đã hội chẩn, chẩn đoán xuất huyết tiêu hóa cao, thống nhất chỉ định nội soi cấp cứu ngay trong đêm.
Can thiệp nội soi thắt vỡ tĩnh mạch thực quản cho bệnh nhân trong đêm
Ekip của BSCKI. Nguyễn Quảng Đại- Phụ trách chuyên môn khoa Nội soi- Thăm dò chức năng tiến hành nội soi cho bệnh nhân. Trong quá trình nội soi phát hiện tĩnh mạch thực quản của bệnh nhân giãn to( Độ III), giãn trên và có điểm vỡ máu đang phun thành tia. Ê kíp nội soi cấp cứu đã tiến hành thắt điểm vỡ bằng vòng cao su, cầm máu thành công cho bệnh nhân. Hiện tại, tình trạng bệnh nhân ổn định, tiếp tục được điều trị nội khoa theo đúng phác đồ.
Bệnh nhân sau can thiệp nội soi sức khỏe ổn định và tiếp tục được điều trị nội khoa
BS CKI. Nguyễn Quảng Đại - Phụ trách chuyên môn khoa Nội soi- Thăm dò chức năng cũng cho cho biết: “Những bệnh nhân bệnh bị xuất huyết cấp tính do giãn vỡ tĩnh mạch thực quản đều cần phải được xử trí cấp cứu kịp thời, phối hợp đa chuyên khoa. Khả năng kiểm soát đường thở, thuốc giảm áp lực tĩnh mạch cửa, kháng sinh, truyền máu kết hợp với thắt búi tĩnh mạch bị giãn vỡ qua nội soi là những yếu tố then chốt quyết định thành công của ca bệnh. Đặc biệt, trong những trường hợp xuất huyết tiêu hóa nghi do vỡ giãn tĩnh mạch thực quản thì thủ thuật nội soi can thiệp thắt tĩnh mạch thực quản cần thực hiện trong vòng 12 giờ đầu.
Thắt giãn tĩnh mạch thực quản bằng vòng cao su qua nội soi là kỹ thuật đã được triển khai ở bệnh viện Bãi Cháy nhiều năm nay, có hiệu quả cao và ít biến chứng hơn nhiều so với tiêm xơ tĩnh mạch thực quản. Kỹ thuật này được thực hiện thành thạo, cứu sống được nhiều bệnh nhân, đặc biệt trong các tình trạng cấp cứu xuất huyết tiêu hóa nặng”.
Hình ảnh nội soi can thiệp thắt vỡ tĩnh mạch thực quản cho bệnh nhân tại Khoa Nội soi - Thăm dò chức năng, Bệnh viện Bãi Cháy
Xuất huyết tiêu hóa (XHTH) cao là một cấp cứu Nội - Ngoại khoa. XHTH cao khi vị trí chảy máu từ góc Treitz trờ lên hết thực quản. Nguyên nhân chủ yếu do loét dạ dày tá tràng và tăng áp lực tĩnh mạch cửa dẫn đến giãn vỡ tĩnh mạch thực quản, dạ dày gây ra xuất huyết tiêu hóa. Trong đó, tăng áp lực tĩnh mạch cửa là một diễn biến của quá trình xơ gan. Điều đáng nói là những năm trở lại đây, tỷ lệ người mắc bệnh xơ gan nói riêng ở Việt Nam đang có xu hướng tăng nhanh, trong đó có nguyên nhân lạm dụng rượu bia nhức nhối trong xã hội.
Xuất huyết tiêu hóa do vỡ giãn tĩnh mạch thực quản chiếm khoảng 70% xuất huyết tiêu hóa trên bệnh nhân xơ gan, tỷ lệ tái phát cao 80% mỗi năm nếu không dự phòng. Ở các nước phát triển có phương tiện hồi sức tốt, tỷ lệ tử vong do xuất huyết vỡ giãn tĩnh mạch thực quản vẫn còn cao, 30-35%, hay tái phát và một số trường hợp vẫn rất khó kiểm soát.
Để phòng ngừa xơ gan cũng như các biến chứng nguy hiểm của xơ gan như xuất huyết tiêu hóa, bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy khuyến cáo mọi người nên tránh xa rượu bia, tiêm phòng viêm gan B cho trẻ em và người lớn, tránh ăn thức ăn sống, nên ăn chín uống chín để không bị nhiễm ký sinh trùng…
Đối với bệnh nhân xơ gan nên thực hiện nội soi tiêu hóa định kỳ để phát hiện sớm các búi giãn tĩnh mạch thực quản và điều trị dự phòng bằng thuốc chẹn beta giao cảm hoặc nội soi thắt tĩnh mạch thực quản dự phòng. Khi có dấu hiệu nôn ra máu, đại tiện phân đen, máu đỏ tươi cần đến bệnh viện ngay để được cấp cứu kịp thời, tránh nguy hiểm đến tính mạng.
BS Nguyễn Quảng Đại – Mạc Thảo