Điều trị sán lá gan gây nhiễm trùng đường mật bằng Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP)
Áp dụng kỹ thuật nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP), thời gian qua các bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy đã điều trị hiệu quả nhiều ca bệnh nhiễm trùng đường mật, viêm tụy cấp, tắc ống mật chủ do sán lá gan. Với phương pháp can thiệp ít xâm lấn này, bệnh nhân không phải trải qua phẫu thuật, phục hồi sức khỏe nhanh chóng, không đau, tỷ lệ biến chứng thấp.
Sán lá gan là một trong các nguyên nhân gây bệnh lý về đường mật như sỏi mật, sỏi gan, ung thư đường mật. Một số trường hợp ấu trùng sán sinh sôi có thể xâm nhập vào các cơ quan thiết yếu trong cơ thể như não, tim, phổi… đe dọa tính mạng người bệnh.
Trong đường mật, miệng hút của sán bám sâu vào thành đường mật gây tình trạng viêm loét đường mật, tắc mật, viêm loét, hoại tử túi mật, nhiễm trùng đường mật. Nhiễm trùng đường mật có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời như: áp xe gan, huyết khối tĩnh mạch cửa, viêm phúc mạc mật, hẹp đường mật, ung thư đường mật… Nguy hiểm nhất là nhiễm trùng huyết dẫn đến suy gan, suy thận cấp, sốc nhiễm trùng nặng… dẫn đến tử vong.
Một trong những ca bệnh bác sĩ Bệnh viện Bãi Cháy vừa can thiệp nội soi mật tụy ngược dòng ERCP là bệnh nhân Nguyễn M D (sinh năm 1969, trú tại TP Hạ Long, Quảng Ninh). Trước nhập viện 3 ngày, bệnh nhân xuất hiện đau bụng thượng vị âm ỉ vùng hạ sườn phải, vàng da. Bệnh nhân được thăm khám lâm sàng, cận lâm sàng, xét nghiệm có hội chứng nhiễm trùng, siêu âm và CT scanner ổ bụng có giãn đường mật trong và ngoài gan, nốt tăng tỷ trọng ví trí cơ Oddi ống mật, sỏi túi mật. Sau hội chẩn, bác sĩ kết luận tình trạng viêm tụy cấp, nhiễm trùng đường mật, tắc ống mật chủ nghi do sỏi và tiến hành nội soi mật tụy ngược dòng điều trị bệnh.
Quá trình chụp nội soi đường mật, các bác sĩ đã phát hiện sán lá gan trong ống mật chủ và gắp bỏ qua nội soi, lấy sỏi ống mật chủ, đặt stent đường mật. Thủ thuật kết thúc an toàn. Sau khi bơm rửa lại đường mật kiểm tra thấy dịch mật thoát ra tốt. 24h sau can thiệp ERCP, sức khỏe bệnh nhân ổn định, tiếp tục được điều trị chống nhiễm trùng và điều trị đặc hiệu diệt sán lá gan.
Không chỉ trường hợp bệnh nhân trên mà nhiều trường hợp nhập viện với biểu hiện của nhiễm trùng đường mật do nhiễm sán lá gan như đau bụng, chướng bụng, khó tiêu, nôn, sốt… cấp cứu tại Bệnh viện Bãi Cháy đã được thăm khám, chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời với kỹ thuật nội soi mật tụy ngược dòng ERCP.
Bác sĩ Trần Đức Cảnh – Khoa Nội Tiêu hóa, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết: “Bệnh lý ống mật chủ và ống tụy (sán ống mật chủ, sỏi ống mật chủ…) có thể điều trị bằng phương pháp phẫu thuật lấy sỏi ống mật chủ và đặt dẫn lưu đường mật, phẫu thuật nội soi hoặc nội soi tiêu hóa can thiệp. Với xu thế phát triển can thiệp ít xâm lấn, kỹ thuật nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) hiện đại có thể điều trị lấy sỏi ống mật chủ (OMC) qua nội soi, nong và đặt stent OMC hoặc ống tụy. Can thiệp qua nội soi tiêu hóa có giá trị tương đương với phẫu thuật, thời gian nằm viện ngắn, ít biến chứng, chi phí thấp, hời gian phục hồi sức khỏe nhanh, không ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Bệnh nhân không phải trải qua phẫu thuật nên hạn chế được nhiều nguy cơ tai biến như chảy máu, nhiễm trùng vết mổ…”.
Nội soi mật tụy ngược dòng ERCP được ứng dụng khảo sát và điều trị các bệnh lý về ống mật, ống tụy và túi mật. Đây là một kỹ thuật có độ khó cao, đòi hỏi đội ngũ bác sĩ và kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, tay nghề tốt, thực hành và rèn luyện một cách thành thạo các kỹ năng nội soi tiêu hóa nói chung trước khi thực hiện kỹ thuật ERCP. Với trang thiết bị nội soi hiện đại, đội ngũ bác sĩ chuyên ngành nội soi tiêu hóa thường xuyên cập nhật tiến bộ điều trị mới, Bệnh viện Bãi Cháy đã thực hiện thường quy được hầu hết các kỹ thuật can thiệp nội soi, đặc biệt là can thiệp nội soi ngược dòng ERCP cấp cứu, điều trị các bệnh lý về đường mật, tụy như sỏi ống mật chủ, nhiễm trùng đường mật, viêm tụy cấp, sán đường mật, u đường mật…
Việc chẩn đoán chính xác và can thiệp ERCP kịp thời sẽ giúp bệnh nhân sớm hồi phục sức khỏe và tránh những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng do bệnh lý đường mật, tụy gây ra. Vì vậy, ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bệnh lý như đau bụng, sốt, vàng da, cần đến các cơ sở y tế có trang thiết bị hiện đại để được thăm khám và thực hiện nội soi mật tụy ngược dòng chẩn đoán, can thiệp sớm khi có chỉ định.
Mạc Thảo